قاچاق بد است نه برای همسایه! پشت پرده مخالفت با حذف معافیت گمرکی ماشین‌آلات صنعتی چیست؟

اخبار و رویدادها

قاچاق بد است نه برای همسایه! پشت پرده مخالفت با حذف معافیت گمرکی ماشین‌آلات صنعتی چیست؟

  • بازدید: 839
  • 4.5/5.0
  • 12 دیدگاه
  • انتشار: 1401/06/04
  • بروزرسانی:
  • زمان مطالعه: 5 دقیقه
چکیده:

این روزها که بحث لغو معافیت‌های گمرکی ماشین‌آلات صنعتی داغ است، سازندگان داخلی نگران از بازگشت معافیت‌ها با فشار لابی قدرتمند واردکنندگان هستند.

دسته‌بندی:
ستصا - قاچاق بد است نه برای همسایه!  پشت پرده مخالفت با حذف معافیت گمرکی ماشین‌آلات صنعتی چیست؟

گروه علم و پیشرفت خبرگزاری فارس؛ یکی از بزرگترین و رقابتی‌ترین بخش‌های اقتصاد تولیدی در سراسر دنیا صنعت ماشین‌سازی است، صنعت مهمی که در برنامه‌ریزی‌های کلان کشور مورد بی‌مهری قرار گرفته است و اغلب به بهانه‌ حمایت از تولید، بازار کشور در اختیار ماشین‌آلات خارجی قرار گرفته است.
 
 پیش از این براساس بند «غ» ماده ۱۱۹ قانون امور گمرکی کشور، واردات ماشین آلات خطوط تولید از پرداخت حقوق ورودی برای طرح های توسعه شرکت های تولیدی معاف بودند.تا اینکه در قانون«جهش تولید دانش بنیان» مقرر شد به منظور حمایت از صنعت ماشین‌سازی کشور، معافیت گمرکی واردات ماشین آلات صنعتی حذف شود. طبق بند 3 این قانون، ماشین آلات و تجهیزات خدمات تولیدی، صنعتی، معدنی کشاورزی مشمول حقوق ورودی هستند و این هزینه باید صرف حمایت و تقویت صنعت ماشین‌سازی کشور شود.
این روزها که بحث اصلاحیه قانون امور گمرکی برای لغو این معافیت‌ها داغ است، سازندگان ماشین‌آلات صنعتی خوشحال از این اتفاق و نگران از بازگشت معافیت‌ها  تحت فشار لابی قدرتمند واردکنندگان هستند. آنها معتقدند توسعه صنعتی کشور با واردات ماشین‌آلات محقق نمی‌شود و کشور ما به جز خام فروشی و مونتاژ کاری پیشرفت دیگری نخواهد داشت. به همین دلیل خواستار حمایت دولت و مجلس از سازندگان ماشین‌آلات داخلی در مقابل سازندگان خارجی هستند تا رقابتی حداقل برابر با آنها داشته باشند.
 
در این خصوص نظر «امیرعباس اختراعی» رییس هیات مدیره انجمن سازندگان تجهیزات صنعتی ایران  را جویا شدیم. 
 
به زانو درآمدن تولیدکننده داخلی با حمایت قانونی از تولیدکننده خارجی
 اختراعی در خصوص تعرفه‌گذاری سابق گفت: در سال‌های گذشته با هدف حمایت از سرمایه‌گذاری در کشور و طرح‌های توسعه‌ای، واردکنندگان ماشین‌آلات صنعتی از پرداخت حقوق گمرکی و سود بازرگانی و بعدها مالیات بر ارزش افزوده معاف شدند. ظاهرا این امر با هدف ایجاد اشتغال و تسهیل سرمایه‌گذاری صورت گرفت ولی به قیمت به زانو درآوردن و ایجاد فضای غیررقابتی برای تولیدکننده داخلی در مقابل فروشندگان خارجی تمام شد چرا که تولیدکننده داخلی برای مواد اولیه وارداتی خودش مثل انواع آلیاژهای فولادی و قطعات، حقوق و سود و مالیات پرداخت می‌کند در حالی که رقیبش بدون هیچ کدام از این پرداخت‌ها، از تولیدکننده داخلی جلو می‌افتد.
وی افزود: صنعت ماشین‌آلات، یک صنعتِ صنعت‌ساز است و از آنجا که هر صنعتی به ماشین‌آلات نیاز دارد جزو صنایع مادر محسوب می‌شود. طبیعی است که در تصمیم‌گیری‌های حاکمیتی و سیاست‌های استراتژیک باید بر سایر صنایع مقدم باشد.
اختراعی اضافه کرد: چهار دهه است برای پیشرفت و ایجاد اشتغال و تسهیل در سرمایه‌گذاری سایر صنایع، این قانون تصویب و به صنعت ماشین‌سازی ظلم شده است. حال که دولت می‌خواهد این معافیت را لغو کند که بسیار کار خوبی است، می‌گویند دولت به صنعت ماشین‌سازی کمک کرده است در حالی که بهتر است صادق باشیم و بگوییم جلوی ظلمی که تاکنون به صنعت ماشین‌سازی می‌شد گرفته شده است و این مصوبه کمک نیست بلکه تازه برای تولیدکننده داخلی، شرایطی برابر و رقابتی در مقابل تولیدکننده خارجی ایجاد کرده است.
رییس هیات مدیره انجمن سازندگان تجهیزات صنعتی ایران در ادامه با بیان اینکه بسیاری از دوستان ما در بخش‌های تولیدی از طریق تشکل‌ها و اتحادیه‌ها و اتاق بازرگانی، خواسته و ناخواسته در کنار برخی دلالان قرار گرفته‌اند که دولت باید این مصوبه را لغو کند گفت: در حالی که ما معتقدیم جایگاه دوستان تولیدکننده از صف دلالان و سوداگران جدا است.
 
قاچاق بد است نه برای همسایه!
اختراعی در خصوص اعتراضات صورت‌گرفته به لغو این معافیت گفت: چطور است که همین دوستان از قاچاق کالا ناراحت هستند و دایما فریاد می‌زنند ما نابود شدیم اما لغو معافیت واردات ماشین‌آلات را نمی‌پسندند؟ در حالی که این واردات هم مثل کالای قاچاق، تعرفه گمرکی نمی‌پردازد با این تفاوت که به صورت رسمی صورت می‌گرفت نه قاچاقی. چگونه این دوستان مبارزه با قاچاق کالا را برای صنف خودشان می‌پسندند اما به جد به دنبال این هستند که صنعتی که برای آنها ماشین‌آلات می‌سازد توسط قاچاق رسمی نابود شود؟
این تولیدکننده  با اشاره به تناقض‌های موجود در این اعتراضات افزود: وقتی تحریم زیاد می‌شود همین عزیزان که ماشین‌آلات خارجی دارند غر می‌زنند در این ۴۰ سال چکار کردیم که یک پمپ حسابی در کشور نمی‌توانیم بسازیم؛ آنجا باید به این دوستان گفت که شما گذاشتید این صنعت نفسی بکشد و کارگاه ۴نفره۴۰ نفر بشود یا رفتید حتی تجهیزات پیش پاافتاده‌ای مثل نردبان را هم وارد کردید؟
اختراعی تاکید کرد: امروزه این صنعت، مظلوم واقع شده و حتی نمایندگان مجلس هم ما را با صنعت خودرو مقایسه می‌کنند در حالی که ما هیچوقت تعرفه پشتیبانی صد درصدی برای واردات کالای رقیب نداشتیم و هیچگاه چنین درخواستی هم از دولت‌ها نداشتیم چرا که اعتقادی به روش‌های سوبسیدی و رانتی نداریم. تنها از دولت خواستیم اجازه دهد ما در شرایط برابر با رقبایمان رقابت کنیم.
وی در خصوص این منطق مخالفان که ایران توان تولید این ماشین‌آلات را به ویژه در شرایط تحریم ندارد و با لغو معافیت‌ها باقی صنعت می‌خوابد، گفت: ۲۵ سال پیش توان تولید بسیاری از همین دستگاه‌هایی که امروز داریم هم نداشتیم. این توان چگونه به وجود می‌آید؟ یک ماشین‌ساز محاسبه می‌کند و طرح توجیهی می‌نویسد که آیا سرمایه‌گذاری روی این ماشین خاص برایم توجیه اقتصادی دارد یا نه ... اگر شرایط رقابت با سازنده خارجی فراهم نباشد قطعا سرمایه‌گذاری نمی‌کند. پس بحث داشتن توان ساخت و تکنولوژی نیست، بلکه ماشین‌آلات صنعتی ساخته نشده چون از کالای مشابه خارجی‌اش حمایت کردیم.
رییس هیات مدیره انجمن سازندگان تجهیزات صنعتی ایران در ادامه تصریح کرد: در صنعت لوازم خانگی بعد از اینکه کره‌ای‌ها از ایران حذف شدند آیا متحول نشد؟ چه کسی باور می‌کرد سازندگان لوازم خانگی ما بتوانند یخچال ساید ایرانی بسازند که تفاوتی با نوع خارجی‌اش ندارد؟ در حالی که قبلا توسط همین شرکت‌های کره‌ای، یک سری تولیدات وارد ایران شده و خطوط تولید سی کی دی احداث کرده بود و تحت عنوان تولید داخل، تولیدکننده داخلی را نابود کرده بودند. این مساله حاد را در حال حاضر در مورد صنعت ماشین‌آلات می‌بینیم. در حقیقت حذف معافیت بند غ، سوبسیدی است که قبلا به ماشین‌سازهای خارجی داده می‌شد و حالا لغو شده است.
 
پشت پرده مخالفت دلالان با حذف معافیت گمرکی ماشین‌آلات چیست؟
اختراعی درمورد استدلال‌ و دلایل مخالفان نیز گفت: اما اینکه چرا دست‌های پشت پرده شلوغ می‌کنند و عده‌ای هم نادانسته بر این آتش می‌دمند به این دلیل است که ماشین‌آلات صنعتی بهترین گزینه برای بیش‌اظهاری هستند. یک واردکننده، نمی‌تواند روی قیمت ماده اولیه‌ای مانند فولاد یا کامودیتی‌های متداول بیش اظهاری کند چون قیمت‌های جهانی مشخصی دارند و نهایتا ۵ درصد بالا و پایین می‌شود اما ماشین‌آلات و تجهیزات، کالاهایی هستند که قیمتش را می‌توان از یک تا ۱۰ واحد تغییر داد. به این شکل برای کسانی که به دنبال خروج دلار و استفاده از مابه التفاوت ارز نیمایی و ارز آزاد و رفع تعهدات ارزی هستند، بهترین راه ممکن واردات ماشین آلات صنعتی است.
وی ادامه داد: تعارض منافع نشان می‌دهد چه کسانی در شیپور مخالفت می‌دمند و متاسفانه می‌بینیم برخی از نمایندگان مجلس و تولیدکنندگان خوب هم تحت تاثیر این شرایط قرار گرفته و اظهار نظرهایی می‌کنند که واقعا برای آینده مملکت خطرناک است.
او در خصوص تاثیر لغو معافیت‌ها بر افزایش قیمت کالاها گفت: اینکه عده‌ای شایعه پراکنی می‌کنند که قیمت فلان محصول گران می‌شود، باید بگویم این مصوبه تاثیری بسیار اندک و در حد کمتر از ۵درصد از ارزش کل ماشین وارداتی می‌گذارد که به عنوان سرمایه ثابت ظرف مدت ۱۰ سال مستهلک می‌شود. در نهایت نیز این رقم به دلیل اینکه قیمت تمام شده کالا از فاکتورهای مختلفی از جمله سرمایه جاری متاثر است تنها یک درصد بر قیمت تمام شده محصول تاثیر دارد نه ۵ درصد.
رییس هیات مدیره انجمن سازندگان تجهیزات صنعتی ایران در مورد ماشین‌آلات سنگین معدنی که فقط چند کارخانه در دنیا تولید می‌کنند نیز گفت: در قانون جدید اشاره شده که صندوقی از محل درآمدهای تعرفه‌ای ایجاد شود و توسط معاونت فناوری ریاست جمهوری از محل این صندوق برای توسعه صنعت ماشین‌سازی تسهیلات داده شود به خصوص در زمینه ماشین‌آلاتی که تاکنون نساختیم.
اختراعی در ادامه تاکید کرد: درست است که ماشین‌آلات معدنی در کشورهای خاصی ساخته می‌شود و ما هم مثل بسیاری از کشورها می‌توانیم نسازیم، ولی شرایط ما با بقیه کشورهای جهان فرق می‌کند و همین کشورهای سازنده ماشین‌آلات معدنی به ما در این شرایط تحریمی ماشین نمی‌فروشند. لذا به خاطر تحریم ممکن است مجبور شویم خود دست به ساخت داخلی‌اش بزنیم. حتی می‌توان به صورت مونتاژ بخشی از قطعات وارد کرد و کار را جلو برد.
وی افزود: یک سازنده ماشین‌آلات معدنی به ما نامه داده که فلان دستگاه را ساختم و از صاحبان معادن و صنایع معدنی بزرگ دعوت کردم و حتی یکی از دستگاه‌ها را فروختم که در حال بهره برداری است اما همان شرکت‌هایی که برای بازدید به کارخانه ما آمدند، رفتند و از یک شرکت ترکیه‌ای همین دستگاه را خریداری کردند. این شرکت ترکیه‌ای به لطف صنایع ما، آنقدر سود کرده که دوبار طرح توسعه‌ای کارخانه‌اش را اجرا کرده است.